Đối mặt với nguy cơ bị vũ khí hóa thương mại, New Delhi phải bảo vệ các lựa chọn kinh tế của mình thông qua ngoại giao, đa dạng hóa và khả năng phục hồi chiến lược
(Theo RT) Ấn Độ đang đứng trước một ngã ba đường đầy thách thức. Dự luật do Thượng viện Hoa Kỳ đề xuất, đe dọa áp thuế 500% đối với các nước nhập khẩu dầu mỏ từ Nga, đã phủ bóng đen lên an ninh năng lượng của Ấn Độ. Với gần một nửa lượng dầu mỏ hiện nay đến từ Nga, Ấn Độ có thể buộc phải lựa chọn giữa chủ nghĩa thực dụng kinh tế và sự liên kết địa chính trị.
Nhưng liệu đây có thực sự là một lựa chọn nhị phân? Hay Ấn Độ vẫn còn dư địa để xoay xở thông qua ngoại giao, đa dạng hóa và tư duy chiến lược sâu sắc hơn?
Việc nhập khẩu dầu của Ấn Độ từ Nga được định hướng bởi chi phí và tính liên tục. Kể từ đầu năm 2022, giá dầu thô của Nga, vốn rẻ hơn 7-8 đô la so với dầu thô Trung Đông, đã giúp Ấn Độ bảo vệ nền kinh tế khỏi lạm phát do năng lượng gây ra. Theo báo cáo của ICRA từ tháng 4 năm 2024 đến tháng 2 năm 2025, Ấn Độ đã tiết kiệm được khoảng 7,9 tỷ đô la chi phí nhập khẩu dầu nhờ mua dầu thô Nga giá rẻ, tăng đáng kể so với mức 5,1 tỷ đô la của năm tài chính trước.
Tuy nhiên, ở Washington, phép tính thực dụng này lại được nhìn nhận qua lăng kính địa chính trị. Dự thảo Đạo luật Trừng phạt Nga năm 2025 , do Thượng nghị sĩ Lindsey Graham bảo trợ, cố gắng toàn cầu hóa các ưu tiên chiến tranh của Mỹ bằng cách trừng phạt các quốc gia không tuân thủ chế độ trừng phạt của Mỹ. Tuy nhiên, đối với Ấn Độ, tự chủ chiến lược chưa bao giờ đồng nghĩa với trung lập thụ động. Nó có nghĩa là điều chỉnh chính sách độc lập, được dẫn dắt bởi lợi ích quốc gia lâu dài, chứ không phải áp lực bên ngoài nhất thời.
Trong khi New Delhi công khai tránh đối đầu trực tiếp, các quan chức Ấn Độ đã âm thầm trao đổi với các nhà lập pháp Hoa Kỳ để giải thích lý do đằng sau việc tiếp tục nhập khẩu dầu từ Nga. Phát biểu của Ngoại trưởng S. Jaishankar rằng Ấn Độ “sẽ vượt qua cây cầu đó khi đến lúc” đã gây ra nhiều cách hiểu khác nhau, một số người coi đó là sự mơ hồ có tính toán, số khác lại coi đó là một động thái giữ chỗ chiến lược. Dù theo cách nào, điều này cũng phản ánh một lập trường ngoại giao được thiết kế để duy trì sự linh hoạt trong bối cảnh áp lực bên ngoài ngày càng gia tăng.
Ấn Độ thường mua dầu của Nga với giá thấp hơn mức trần do G7 áp đặt là 60 đô la một thùng , cho phép tiếp tục tiếp cận các dịch vụ vận chuyển và bảo hiểm của phương Tây. Tuy nhiên, New Delhi vẫn khẳng định họ không bị ràng buộc chính thức bởi mức trần này và các quyết định thương mại năng lượng của họ được định hướng bởi lợi ích quốc gia , chứ không phải tuân theo các lệnh trừng phạt đơn phương của phương Tây.
Tuy nhiên, khi dự luật nhận được sự ủng hộ mạnh mẽ tại Thượng viện Hoa Kỳ, không gian ngoại giao của Ấn Độ có thể bị thu hẹp, với áp lực ngày càng tăng buộc nước này phải thể hiện sự ủng hộ rõ ràng đối với Ukraine , nếu không sẽ phải đối mặt với những hậu quả kinh tế nặng nề. Để ngăn chặn căng thẳng leo thang, Ấn Độ có thể cần củng cố lập trường của mình bằng cách kết hợp các thông điệp chiến lược, các động thái xây dựng lòng tin và sự sẵn sàng thích ứng, mà không tỏ ra bị ép buộc. Đó là một đường lối ngoại giao khéo léo, nhưng Ấn Độ hoàn toàn có đủ khả năng để thực hiện.
Một mức thuế quan lan rộng ra ngoài dầu mỏ
Mức thuế được đề xuất không chỉ là một công cụ năng lượng; nó còn là một vũ khí thương mại. Kim ngạch xuất khẩu hàng năm của Ấn Độ sang Hoa Kỳ đạt 80–90 tỷ đô la . Việc áp đặt mức thuế 500% sẽ làm tê liệt các ngành chính như dược phẩm, hàng kỹ thuật, linh kiện ô tô và dệt may, mà nhiều ngành trong số đó có liên quan gián tiếp đến đầu vào có nguồn gốc từ dầu mỏ.
Các nhà phân tích cảnh báo rằng một phần đáng kể hàng xuất khẩu của Ấn Độ sang Hoa Kỳ, đặc biệt là trong các lĩnh vực sử dụng nhiều năng lượng như hóa chất, kim loại, điện tử và linh kiện ô tô, có thể phải chịu thiệt hại không cân xứng theo chế độ thuế quan như vậy.
Điều này đặt ra một câu hỏi quan trọng: liệu quan hệ đối tác chiến lược có thể song hành với sự ép buộc kinh tế? Nếu Ấn Độ bị trừng phạt vì theo đuổi năng lượng giá rẻ, uy tín của hợp tác Ấn Độ – Hoa Kỳ trên toàn khu vực Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương, quốc phòng, chất bán dẫn và công nghệ sẽ bị xói mòn. Nguy cơ là áp lực chiến thuật hôm nay có thể làm xói mòn niềm tin cấu trúc vào ngày mai.
Tăng cường phòng thủ năng lượng
Do đó, Ấn Độ phải chuẩn bị trên nhiều mặt trận. Trong khi tiếp tục hợp tác ngoại giao với Washington, nước này cũng phải tăng cường các biện pháp bảo vệ nội bộ để ứng phó với những cú sốc tiềm tàng. Điều này bao gồm việc đẩy nhanh việc đa dạng hóa nguồn dầu mỏ, đặc biệt là từ các nhà sản xuất dầu mỏ vùng Vịnh và châu Phi, và mở rộng kho dự trữ dầu mỏ chiến lược (SPR), một động thái đang được chính phủ xem xét. Một yếu tố quan trọng không kém là nhu cầu đẩy nhanh quá trình chuyển đổi năng lượng sạch để giảm cường độ dầu mỏ nói chung và tình trạng dễ bị tổn thương lâu dài của nền kinh tế.